4 หลักการที่นำมาช่วยวัดค่าของเครื่องมือวัดอุณหภูมิ

การวัดอุณหภูมินั้น มีหลากหลายรูปแบบและชนิดของเครื่องมือวัดในการนำมาใช้งาน เพื่อให้ทราบอุณหภูมิที่อยู่ในกระบวนการ หรือสิ่งที่ต้องการวัด ซึ่งหลักการวัดอุณหภูมิของเครื่องมือวัดอุณหภูมิมี 4 หลักการด้วยกัน

• หลักการวัดอุณหภูมิโดยอาศัยการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติเชิงกล
• หลักการวัดอุณหภูมิโดยอาศัยการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติทางไฟฟ้า
• หลักการวัดอุณหภูมิโดยอาศัยหลักการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติเชิงแสงและการแผ่รังสี
• หลักการวัดอุณหภูมิโดยวิธีการทางเคมี

หลักการวัดอุณหภูมิโดยอาศัยการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติเชิงกล

• เป็นการวัดอุณหภูมิที่อาศัญการเปลี่ยนแปลงของของเหลวในหลอดแก้วปิด เมื่อเกิดอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง นั้นคือเทอร์โมมิเตอร์ ชนิดปรอทแท่งแก้ว หรือที่เราอาจจะเรียกกันว่า ปรอทวัดไข้ นั้นเอง 
• การขยายตัวของของเหลว ไอ หรือก๊าศ เป็นเป็นค่าความดัน นำไปต่อเข้ากับบูร์ดองเกจ ก็จะกลายเป็น Termperature Gauge ชนิด Filled Thermal 
• อีกชนิดหนึ่งใช้หลักการแถบโลหะคู่ (Bimetal) ที่เป็นโลหะสองชนิดที่มีอัตราการขยายตัวเมื่ออุณหภูมิเปลี่ยนแปลงไม่เท่านั้น จึงมีการทำหลักการนี้มาดัดโค้ง ให้เกิดการหมุน เมื่ออุณหภูมิเปลี่ยน นั้นเอง

หลักการวัดอุณหภูมิโดยอาศัยการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติทางไฟฟ้า

• RTD (Resistance Temperature Detector) เป็นเซ็นเซอร์อุณหภูมิชนิดหนึ่งที่นิยมใช้ในการวัดอุณหภูมิในโรงงานอุตสาหกรรม จะให้สัญญาณเป็นค่าความต้านทาน ซึ่งมีความสัมพันธ์กัน ทำให้เราสามารถนำค่าความต้านทานที่เปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมินั้นไปคำนวณหาค่าอุณหภูมิในจุดวัดได้
• Thermocouple เป็นเซ็นเซอร์อุณหภูมิที่ใช้หลักการของโลหะสองชนิดเชื่อมติดกันที่ปลายข้างหนึ่ง เมื่ออุณหภูมิที่จุดเชื่อมติดกันสูงขึ้น จะเกิดแรงเคลื่อนไฟฟ้า ที่มีความสัมพันธ์กับอุณหภูมิ จึงนำค่าแรงเคลื่อนไฟฟ้านี้ไปคำนวณหาค่าอุณหภูมิในจุดวัดได้

หลักการวัดอุณหภูมิโดยอาศัยหลักการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติเชิงแสงและการแผ่รังสี

• การวัดอุณหภูมิแบบนี้ทำให้เราสามารถวัดค่าได้โดยเครื่องมือวัดไม่ได้สัมผัสโดยตรงกับวัตถุที่ต้องการวัด เพราะใช้วิธีการวัดโดยอาศัยการแผ่รังสีความร้อน และแสงของวัตถุเพื่อบอกค่าอุณหภูมิของวัตถุแทน เช่นไพโรมิเตอร์แบบอินฟราเรด หรือปืนยิงวัดอุณหภูมิ ที่เราคุ้นเคย 

หลักการวัดอุณหภูมิโดยวิธีการทางเคมี

การวัดอุณหภูมิโดยวิธีการทางเคมีนั้นจะใช้สารเคมีที่เมื่อได้รับอุณหภูมิที่สูงขึ้น จนถึงค่าที่ระบุไว้ สีของสารเคมีนั้นจะมีการเปลี่ยนแปลง เป็นการวัดแบบระบุค่าเดียว เหมาะสำหรับในงานแจ้งเตือนให้ทราบว่า อุณหภูมิของชิ้นงาน สูงเกินค่าที่กำหนดไว้ ซึ่งการวัดอุณหภูมิด้วยวิธีการทางเคมีนั้นมีลักษณะการใช้งานดังเช่น

• แบบเขียนหรือแต้มด้วยดินสอ (Crayons)
• แบบทาแล็กเคอร์ (Lacquer)
• แบบเม็ดนำไปวาง (Pellet)
• แบบแผ่นนำไปแปะกับชิ้นงาน (Labels)